Szukaj w tym blogu/ wpisz tytuł, którego szukasz

poniedziałek, 20 października 2014

"Tuż za granicą pamięci"

"Zdałam sobie sprawę, że już nie po raz pierwszy usiłuję sobie przypomnieć coś, co czeka tuż za granicą pamięci."

"Testy" zaczynają się właściwie jak większość antyutopii, a przynajmniej podobny schemat już znamy. Z wielu kolonii Zjednoczonej Wspólnoty zostanie wyłonionych około 108 osób, które następnie wezmą udział w dalszych zawodach. Ten wybór nie jest tu postrzegany jako skazanie (na niebezpieczne "Igrzyska") tylko stanowi rodzaj nagrody. Najzdolniejsi uczniowie, już absolwenci, najwyższych klas być może zostaną powołani do udziału w Testach. Nikt nie wie, na czym owe Testy polegają, ale po ich przejściu zyskuje się wstęp na Uniwersytet, a potem ze zdobytą wiedzą rusza w świat by odbudowywać zniszczony klimat, wyjałowioną ziemię i zatrutą wodę - by zmienić świat po Wojnie Siedmiu Faz na lepsze. Któż by tego nie chciał?

Cia, a dokładniej Malencia Vale, marzy o wyborze do Testów, głównie także dlatego, że nie widzi swojego życia nigdzie indziej w Kolonii Pięciu Jezior. Jest córką człowieka, który Testy przeszedł pomyślnie. Teraz pracy jej ojca sektor zawdzięcza wyjście z głodu i coraz lepszą jakość życia. Bohaterka (i nasza główna narratorka) wie, jak życie może wyglądać, jeśli się wygra Testy, a w dodatku ma też talent - co prawda nie do rolnictwa, ale świetnie sobie radzi z tworzeniem przeróżnych pożytecznych urządzeń i rozpracowywaniem systemów. Tylko, że są i zawsze byli także lepsi od niej w jej klasie.

"Jeśli [...] utracę wspomnienia z Testów, to czy stanę się znowu dawną sobą? Czy wytarcie tych wspomnień naprawdę usunie mrok z mojego serca?"
Ceremonia Rozdania Dyplomów się rozpoczyna (myślimy, że znamy już ten rodzaj historii) i kończy... a Cia nie zostaje wybrana - właściwie to nikt nie zostaje wytypowany. Dziewczyna musi niechętnie poszukać innych rozwiązań, a czytelnik zrewidować swoje przypuszczenia.
Cia jednak trafi do Testów, w dodatku nie sama. Ze słowami pożegnania jej ojciec przekaże jej także ostrzeżenie. Choć przebiegu Testów nikt nie pamięta (są wymazywane z pamięci kandydatów), ojciec bohaterki ma niepokojące koszmary, o strasznych rzeczach, które nie miały przecież nigdy miejsca. Efekt uboczny procesu wymazywania wspomnień? Czy może też przebłyski tego, co mogło być częścią Testów. Bohaterka, jak i czytelnik, muszą także przyjąć opcję, że Testy nie są tym, czym wszystkim się wydają.

Stylem opowiadania o antyutopijnym świecie przyszłości "Testy" przypominają bardziej "Rywalki" niż "Igrzyska", a przynajmniej jest tak przez pierwszą połowę książki. Sporo się dzieje przez cały czas, ale akcję, która odzwierciedla dynamikę całości fabuły, można odczuć dopiero w drugiej połowie powieści. Testy faktycznie rozpoczynają egzaminy pisemne z wielu dziedzin nauki, potem są zadania praktyczne do samodzielne rozpracowania (gdzie złe odpowiedzi są już karane) i w grupach. Ostatni etap przez rozmową kwalifikacyjną odbywa się na ogrodzonych terenach bezludnych, gdzie nie przeprowadzona została jeszcze rewitalizacji krajobrazu, rzeki są zatrute, zwierzęta zmutowane, a ruiny pełne pułapek (niczym arena w Głodowych Igrzyskach). Przez wszystkie te etapy można dowolnie "szkodzić" innym kandydatom, starając się ich wyeliminować. I nie było by w tym nic dziwnego... gdyby nie to, że do Testów przystąpiła najlepiej wykształcona i utalentowane elita młodzieży (gdzie z 108 zostało wyeliminowanych przyjętych na Uniwersytet zostało 20), a cała procedura ma wyłonić przyszłych przywódców kraju.

"[...] sekrety, które nie pozwalały mi usnąć. A kiedy wreszcie zasnęłam, ścigały mnie w snach."
Dopiero pod koniec tej książki zaczęłam pojmować bardziej jej przesłanie, takie niebezpośrednio związane z fabułą, tamtym światem przyszłości czy bohaterami, tylko o wiele bardziej z tu i teraz. Ileż to razy musimy poddawać się ocenie egzaminów pisemnych, a jak często dochodzi jeszcze do tego trud i poświęcenie, jakich dostarcza codzienność? Ona także stanowi formę testów, a od tego czy zdamy te testy "życia" zależne bywa to, czy przystąpimy do tych pisemnych. Czasem także wiedza potwierdzona w egzaminach pisemnych nie przekłada się na to, z czym potem trzeba mierzyć się w życiu.

Ostatecznie "Testy" udowodniły swoją wartość. Znajdzie się tu dużo elementów tak podobnych do "Igrzysk", że wyglądać będzie to prawie jak kalka. Choć Cia to nie Katniss, to z całą pewnością Tomas to praktycznie Peeta (z tym, że Peeta wygrywać będzie zawsze w tym zestawieniu charakterów). Zastosowanie serum prawdy to wątek znany dobrze fanom "Niezgodnej", dodatkowo ostatni etap Testów rozpoczyna się nigdzie indziej a w Chicago. Labirynt w runiach zbombardowanego miasta to wątki wspólne z "Więźniem Labiryntu" i "Próbami ognia". Jest tutaj więc prawdziwa mieszanka wątków poprzednich antyutopijnych opowieści o świecie przyszłości.

Dopiero kolejne dwa tomy (już napisane i wydane w Stanach) pokażą jak niezależna potrafi być to opowieść, mimo tego wspólnego początku. To zakończenie tomu pierwszego Testów, a nie jego początek czy też środek, przyprawia o pożądany podczas dobrej lektury dreszcz emocji. Muszę też przyznać, że parę rzeczy mnie porządnie zaskoczyło - były to intrygi, których nie przewidziałam na czas. Większość jednak przyszłego biegu akcji tej historii zgadywałam na bieżąco i były to założenia trafne.

"Testy" - Joelle Charbonneau
W oryginale: The Testing, czerwiec 2013
Wydawnictwo: YA! Tu czytam   (OPIS WYDAWCY)
Stron: 382 (średniej wielkości czcionka)
W kategorii: Antyutopia (na schemacie THG)
W kolejności: NR 66/2014/10/03 (342)
Ocena: gwiazdki wg standardów Goodreads oraz LC
Cykl: Testy to trylogia z której (w Stanach) ukazały się już wszystkie trzy części.
Kontynuacja: W tomie 2 - "Independent Study" i  tomie 3 - "Graduation Day"
PROMOCJA: Obecnie "Testy" można zakupić -25% taniej w salonach Empiku :)
Tutaj także zwiastun amatorski, ale... obrazujący więcej z przebiegu fabuły - LINK

7 komentarzy:

  1. Brzmi ciekawie. Muszę się zaopatrzyć w tę książkę i jak najszybciej ją przeczytać :)

    OdpowiedzUsuń
  2. Nie lubię książek przypominających w jakimś stopniu inne, znakomite serie, ale tą recenzją zachęciłaś mnie do zapoznania się z powieścią.

    OdpowiedzUsuń
  3. Z checia przeczytam;)

    pokolenie-zaczytanych.blogspot.com

    OdpowiedzUsuń
  4. Nawet mnie zaciekawiłaś :) Muszę się za nią rozejrzeć.

    OdpowiedzUsuń
  5. Jak widzę, to mieszanka moich - w większości - ulubionych dystopii. I jak tu przejść obok, nie zwracając na Testy uwagi? :)

    OdpowiedzUsuń
  6. Brzmi interesująco :) Z chęcią zapoznam się z tą powieścią :P

    OdpowiedzUsuń
  7. Zachęciłaś mnie...
    Drugastronaksiazek.blogspot.com

    OdpowiedzUsuń

Zawsze i chętnie czytam wszystkie komentarze.
Staram się na nie odpowiadać. Zostaw po sobie ślad!

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...