"Wieczności trwać nie dano"

Wiele jest wersji tej samej miejskiej legendy. Choć dziś to legenda miejska, nie sposób wskazać jej jednego źródła. Być może jest to stara opowieść, która dostosowała się do współczesnych norm by przetrwać? Tak może być w przypadku historii o Krwawej Mary - można odwoływać się do postaci jednej czy drugiej królowej, można i do wersji, która umożliwia na przeniknięcie historii do czasów współczesnych.

Szczegóły tego rytuału są powszechnie znane, powtarzane wielokrotnie przez przeróżnych bohaterów w różnych filmach i książkach. James Dawson, brytyjski pisarz, swoją szansę na ponowne opowiedzenie historii dojrzał w możliwość przedstawienie kulis powstania tej miejskiej legendy oraz wyjaśnienia, dlatego z tysiąca wypowiadanych na świecie wezwań tylko uczniowie Piper's Hall muszą za to potem zapłacić.

Autor dobiera własne tło do kolejnej wersji miejskiej legendy o Krwawej Mary. Wszystko oczywiście w brytyjskim wydaniu. Jest więc i angielska szkoła z internatem pośród wrzosowisk, usytuowana akurat na klifie. Akcję rozpoczyna wieczór Halloween. Są świecie, jest i lustro w przestronnej łazience oraz troje śmiałków, który wypowiedzą imię. Wyzwanie czy też kawał, ale imię ducha powtarzają trzy osoby: Roberta 'Bobbie' Rowe, jej najlepsza przyjaciółka Naya oraz Caine - chłopak z pobliskiej szkoły.

Czy koleżanki ze szkoły tylko się podpuszczają i to wszystko jest jedną wielką intrygą... czy też może wydarzyło się kiedyś naprawdę? To pytanie, które trzeba rozstrzygnąć już na początku tej historii. Kiedy znajdziemy na nie odpowiedź? A może tak jak bohaterowie jak najdłużej będziemy walczyć o to, by na zaistniałe wydarzenia było jakieś logiczne wytłumaczenie?

W STRASZNYM STARYM STYLU: Ten młodzieżowy horror troszkę wpisuje się w gatunek klasycznych opowieści o duchach. Żadne tam paranormal romans typu "Anna we krwi". Tutaj musimy odpowiedzieć sobie na pytanie, do czego pragnie doprowadzić Mary? Chce kolejnej zemsty czy też wybawienia od udręki? Należy starać się jej pomóc czy też szukać drogi by ją powstrzymać? James Dawson nie daje jasnej odpowiedzi, a finał - jak to w historiach o duchach - jest tak skonstruowany, że czytelnik może się opierać tylko na swoich domysłach i teoriach. Zakończenie nie jest wyrażone wprost, a intencje zdefiniowane.

PIĘĆ DNI: Tyle czasu trwa akcja tej powieści. Tyle mają mieć też według miejskiej legendy osoby, które odważą się wypowiedzieć jej imię. Jeden raz powtórzone imię za jeden dzień. Miejscem akcji jest za to przeważnie budynek internatu, wraz z tajnymi korytarzami z czasów prześladowań katolików, usytuowany na zboczu klify... gdzieś u skraju Anglii. Czasem grupa bohaterów podróżuje w okolice pobliskiej miejscowości Oxsley. Ograniczony teren by w czasie pięciu dni znaleźć odpowiedzi, ale próbować zawsze trzeba.

W ROLI GŁÓWNEJ: Choć jest to typ opowieści, gdzie to tajemnica przeszłości gra pierwsze skrzypce, jest też narrator główny, który ma własne problemy - początkowo nie natury nadprzyrodzonej. Główna bohaterka ponownego uaktywnienia się klątwy to Bobby, a właściwie Roberta, która stara się przetrwać, nie wyróżniając się z tłumu... Skrycie jednak marzy o zostaniu pisarką. Materiał do jednego ze swoich opowiadań w mrocznym stylu zdobędzie dość szybko wraz z wypowiedzeniem pewnych słów na wprost zwierciadła w noc Halloween. Można by się spodziewać, że będzie tu troszkę więcej o tym, jak może działać umysł pisarza, ale w tej powieści to wątek niewykorzystany.

OPOWIEŚĆ DLA MŁODZIEŻY: Jest tutaj wątek romantyczny, a właściwie to dwa. Jeden w akcji teraźniejszej, jeden w przeszłości. Można się łatwo domyślić, że ten aktualny dotyczy Bobby, nie dominuje on jednak zbytnio wydarzeń i przebiegu akcji. Za to ten w  przeszłości jest niespodziewany - tak samo jak i przebieg zagadki. Jeśli to historia dla młodzieży w typie horroru, to jak straszna jest to opowieść? Nie jest to powieść z typu tych, które nie dają spać po nocach. Są sceny jak i triki znane z filmów o duchach, ale większość z tego, już widzieliśmy. Jak zaakceptuje się obecność wątków nadnaturalnych, w tym momencie przestaje być strasznie. Nie oznacza to jednak, że książki nie czyta się dobre. Może się wydawać, że stron jest mało (271), ale czcionka w tej powieści jest z gatunku tych mniejszych, przez co jedną stronę nie czyta się aż tak prędko. Rozdziały nie są przydługie, a dzięki temu wzrasta tempo tej lektury.

TYPOWO INFORMACYJNIE: Powieść ukazała się na rynku anglojęzycznym prawie rok temu, bo w czerwcu 2014 roku. Autor książki jest Brytyjczykiem. Wcześniej pisywał dla lokalnych gazet i magazynów, jednocześnie pracując jako nauczyciel w szkole podstawowej. W roku 2011 porzucił zawód nauczyciela by zostać pełnoetatowym pisarzem. Na swoim koncie ma wiele powieści i "Wypowiedz jej imię" nie jest debiutem, tylko jedną z kolejnych powieści tego pisarza.

REKOMENDACJA: Troszeczkę sceptycznie podchodziłam do tej powieści. Może to dlatego, że przy obecnym trendzie na obecność wątków nadnaturalnych, siły nadprzyrodzone występują po obu stronach konfliktu: dobrej i złej. W "Wypowiedz jej imię" mamy powrót do klasycznej formy opowieści, gdzie bohaterowie nie mogą liczyć na odkrycie w sobie nadprzyrodzonych mocy, tylko muszą się z nimi zmagać i odnaleźć sposób by wygrać na czas. To w żadnym wypadku paranormal romance, tylko opowieść o duchach - ze wszystkimi elementami jakie zwykle towarzyszą takiej historii.

"Wypowiedz jej imię" - James Dawson
TYP: OPOWIEŚĆ W JEDNYM TOMIE
Wydawnictwo: GW Foksal / YA! Tu czytam
W kategorii: Opowieści o duchach / 
literatura młodzieżowa
W kolejności: NR 42/2015/07/04 (398)
W SKRÓCIE: Wykorzystany motyw miejskiej legendy z przypisaniem jej do konkretnego miejsca i czasu. James Dawson najbardziej rozsławioną opowieść o duchach umiejscawia w angielskiej szkole z internatem dla dziewcząt. Jako to horrory, oczywiście najbardziej potrafią zrelaksować, kiedy czyta się je w dzień :)
INNE opowieści z wątkami O DUCHACH -> KLIK

Czytaliście niedawno jakieś opowieści o duchach? Albo powieści z takimi wątkami? 

Informacje o autorze na podstawie źródeł:
https://www.goodreads.com/author/show/542967.James_Dawson